ӘКЕ МЕН БАЛА
Бір адам он жасар баласын ертіп, егіннен жаяу келе жатса, жолда қалған аттың бір ескі тағасын көріп, баласына айтты:
— Анау тағаны, балам, ала жүр, — деп.
Бала әкесіне:
— Сынып қалған ескі тағаны алып неғылайын,— деді.
Әкесі үндемеді, тағаны өзі иіліп алды да, жүре берді.
Қаланың шетінде темірші ұсталар бар екен, соған жеткен соң, әкесі қайырылып, манағы тағаны соларға үш тиынға сатты. Одан біраз жер өткен соң, шие сатып отырғандардан ол үш тиынға бірталай шие сатып алды.Сонымен, шиені орамалына түйіп, шетінен өзі бірем - бірем алып жеп, баласына қарамай, аяңдап жүре берді.
Біраз жер өткен соң, әкесінің қолынан бір шие жерге түседі.Артында келе жатқан бала да тым - ақ қызығып келеді екен, жерге түскен шиені жалма-жан жерден алып, аузына салды.Бітегенеден соң және бір шие, онан біраз өткен соң және бір шие, сонымен әр жерде бір әкесінің қолынан түскен шиені он шақты рет иіліп, жерден алып жеді .
Ең соңында әкесі тоқтап тұрып айтты:
Көрдің бе, мана тағаны жамансынып жерден бір ғана иіліп көтеріп алуға еріндің, енді сол тағаға алған шиенің жерге түскенін аламын деп бір еңкеюдің орнына он еңкейдің.Мұнан былай есінде болсын: аз жұмысты қиынсынсаң— көп жұмысқа тап боласың, азға қанағат ете білмесең— көптен де құр боласың, — деді.
1 Әңгімені зейін қойып оқып шығындар.
2 Әңгіме мазмұны бойынша жұптық жұмыс ұйымдастырыңдар:бір-білеріңе кезек-кезек сұрақтар қойыңдар, дұрыс әрі толық жауап беруге тырысыңдар. Бір-біріңді бағаландар.
3 Оқулықты жауып, дәптерлеріңе осы мәтіннің негізгі ойын білдіретін сөздерді жазыңдар. Сөздердің мәтін мазмұнымен байланысты сөз тіркестерін, сөйлемдер құрастырыңдар. Сөйлемдерді байланыстырып, өздерің құрастыргаң мәтін нұсқасын жазып шығындар Қандай мәтін пайда болды?
4 Әңгіменің түйіні қандай сөйлем арқылы берілгенін анықтаңдар, дәптерлеріңе көшіріп жазып алыңдар.
5 Ыбырай аталарыңнын хрестоматияда берілген әңгімелері мен өлеңдерінің тақырыбы, көтерген өзекті мәселесі бойынша ой бөлісіңдер.
Бір адам он жасар баласын ертіп, егіннен жаяу келе жатса, жолда қалған аттың бір ескі тағасын көріп, баласына айтты:
— Анау тағаны, балам, ала жүр, — деп.
Бала әкесіне:
— Сынып қалған ескі тағаны алып неғылайын,— деді.
Әкесі үндемеді, тағаны өзі иіліп алды да, жүре берді.
Қаланың шетінде темірші ұсталар бар екен, соған жеткен соң, әкесі қайырылып, манағы тағаны соларға үш тиынға сатты. Одан біраз жер өткен соң, шие сатып отырғандардан ол үш тиынға бірталай шие сатып алды.Сонымен, шиені орамалына түйіп, шетінен өзі бірем - бірем алып жеп, баласына қарамай, аяңдап жүре берді.
Біраз жер өткен соң, әкесінің қолынан бір шие жерге түседі.Артында келе жатқан бала да тым - ақ қызығып келеді екен, жерге түскен шиені жалма-жан жерден алып, аузына салды.Бітегенеден соң және бір шие, онан біраз өткен соң және бір шие, сонымен әр жерде бір әкесінің қолынан түскен шиені он шақты рет иіліп, жерден алып жеді .
Ең соңында әкесі тоқтап тұрып айтты:
Көрдің бе, мана тағаны жамансынып жерден бір ғана иіліп көтеріп алуға еріндің, енді сол тағаға алған шиенің жерге түскенін аламын деп бір еңкеюдің орнына он еңкейдің.Мұнан былай есінде болсын: аз жұмысты қиынсынсаң— көп жұмысқа тап боласың, азға қанағат ете білмесең— көптен де құр боласың, — деді.
1 Әңгімені зейін қойып оқып шығындар.
2 Әңгіме мазмұны бойынша жұптық жұмыс ұйымдастырыңдар:бір-білеріңе кезек-кезек сұрақтар қойыңдар, дұрыс әрі толық жауап беруге тырысыңдар. Бір-біріңді бағаландар.
3 Оқулықты жауып, дәптерлеріңе осы мәтіннің негізгі ойын білдіретін сөздерді жазыңдар. Сөздердің мәтін мазмұнымен байланысты сөз тіркестерін, сөйлемдер құрастырыңдар. Сөйлемдерді байланыстырып, өздерің құрастыргаң мәтін нұсқасын жазып шығындар Қандай мәтін пайда болды?
4 Әңгіменің түйіні қандай сөйлем арқылы берілгенін анықтаңдар, дәптерлеріңе көшіріп жазып алыңдар.
5 Ыбырай аталарыңнын хрестоматияда берілген әңгімелері мен өлеңдерінің тақырыбы, көтерген өзекті мәселесі бойынша ой бөлісіңдер.
Показать текст полностью
